Khi bạn đầu tư cổ phiếu thì cổ tức là yếu tố quan trọng không nên bỏ qua.
Đối với nhà đầu tư mới tham gia, tìm hiểu về hình thức chi trả cổ tức trước khi giao dịch là điều quan trọng. Điều này cũng phản ánh tình hình kinh doanh từ đó giúp bạn hoạch định chiến lược đầu tư.
Vậy cổ tức là gì, các hình thức chi trả cổ tức, các công thức tính liên quan là gì? Cùng Money Studio tìm hiểu ở bài viết nhé!
Cổ tức là gì?
Cổ tức (Dividend) là khoản lợi nhuận ròng mà DN chi trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc tài sản khác tương đương. Khoản lợi nhuận ròng là số tiền tổng doanh thu trừ đi các khoản chi phí và thuế.
Ngoài phần lợi nhuận chi trả cho cổ đông, thì một phần sẽ được giữ lại để tái đầu tư hoặc trích thành quỹ dự phòng.
Cổ tức được thanh toán trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên.
HĐQT sẽ lập danh sách cổ đông nhận cổ tức, xác định mức chi trả, thời hạn và hình thức trả. Chậm nhất là 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức.
Điều kiện chi trả cổ tức
Cổ tức chi trả cho cổ phần ưu đãi thực hiện theo điều kiện riêng cho mỗi loại.
Cổ tức chi trả cho cổ phần phổ thông được căn cứ vào số lợi nhuận ròng và khoản chi trả cổ tức được trích từ lợi nhuận giữ lại.
Công ty cổ phần chỉ được trả cổ tức cho cổ phần phổ thông khi đủ các điều kiện sau:
+ Công ty đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và tài chính khác theo quy định.
+ Đã trích lập các quỹ và bù đắp lỗ trước đó theo quy định.
+ Sau khi trả hết cổ tức, công ty vẫn bảo đảm thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác đến hạn.
Các hình thức chi trả cổ tức
Theo khoản 3, Điều 135 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về việc trả cổ tức:
“Cổ tức có thể được chi trả bằng tiền mặt, bằng cổ phần của công ty hoặc bằng tài sản khác quy định tại Điều lệ công ty. Nếu chi trả bằng tiền mặt thì phải được thực hiện bằng Đồng Việt Nam và theo các phương thức thanh toán theo quy định của pháp luật.”
Trả cổ tức bằng tiền mặt
Công ty sẽ phải trả bằng đơn vị tiền VNĐ thông qua chuyển khoản, séc cho cổ đông hoặc gửi trực tiếp.
Khi công bố tỷ lệ chi trả cổ tức bằng tiền mặt, thì cổ tức đó được tính theo mệnh giá 10.000 đồng/cổ và không tính theo giá thị trường hàng ngày.
VD: Công ty ABC chốt danh sách cổ đông và quyết định trả cổ tức bằng tiền mặt với tỉ lệ 9,8%.
Vậy với 1 cổ phiếu ABC thì cổ đông sẽ nhận: 9,8% x 10.000 đồng = 980 đồng.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu
Với hình thức này thì có thể hiểu là công ty đang cần giữ lại lợi nhuận để đầu tư phát triển.
Hình thức này được khá nhiều DN có nhu cầu mở rộng kinh doanh sử dụng. DN sẽ phát hành thêm cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông.
Khi chi trả bằng cổ phiếu sẽ không cần làm thủ tục phát hành hoặc chào bán, mà chỉ cần tăng vốn điều lệ tương ứng với mệnh giá các cổ phiếu trả cổ tức trong vòng 10 ngày từ ngày thanh toán cổ tức.
Ví dụ: Công ty ABC quyết định trả cổ tức cho cổ đông bằng cổ phiếu với tỷ lệ 15%.
Vậy nếu mỗi cổ đông nắm 100 cổ phiếu ABC sẽ được thêm 15 cổ phiếu mới.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu thưởng
Việc phát hành cổ phiếu thưởng giúp DN giảm lợi nhuận giữ lại, đồng thời tăng vốn điều lệ nhưng không thay đổi vốn cổ phần.
Ví dụ chia cổ phiếu tỷ lệ là 100:5, bạn đang nắm giữ 100 cổ phiếu, thì sẽ nhận được 5 cổ phiếu thưởng. Số lượng cổ phiếu tăng, nhưng giá trị tài sản vẫn giữ nguyên.
Các DN lựa chọn hình thức giúp hỗ trợ cổ đông không chịu khoản thuế thu nhập cá nhân.
Quyền mua cổ phiếu phát hành thêm
Là một trong những hình thức chi trả cổ tức được các DN lựa chọn. Hiểu đơn giản, đây là quyền mua cổ phiếu với mức giá ưu đãi hơn giá thị trường dành cho các cổ đông hiện hữu.
Từng thời điểm, DN có tỷ lệ chia cổ phiếu phát hành thêm khác nhau. Thông thường, với một cổ phiếu đang nắm giữ, sẽ có thêm một quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu hay tiền mặt lợi hơn?
| Trả cổ tức bằng tiền mặt | Trả cổ tức bằng cổ phiếu | |
| Ưu điểm | + NĐT được nhận tiền trực tiếp+ Cho thấy DN có dòng tiền vững mạnh và hoạt động kinh doanh thuận lợi. | + Không cần trả thuế thu nhập như nhận tiền mặt.+ Giữ lại tiền để mở rộng phát triển.+ Làm tăng tính thanh khoản thị trường. |
| Nhược điểm | + Cổ đông phải chịu thuế thu nhập cá nhân là 5%.+ Gây thiếu hụt tiền để mở rộng phát triển kinh doanh.+ Lượng cổ phần giữ lại giảm, khiến quỹ dự phòng giảm. | + Vốn hóa không đổi, nhưng NĐT phải chờ 2-3 tháng cổ phiếu mới phát hành.+ Hợp thức hóa chỉ tiêu tài chính của DN có vấn đề về dòng tiền không tạo lợi nhuận. |
Tùy theo tình hình kinh doanh DN mà cần cân nhắc khi lựa chọn trả cổ tức bằng cổ phiếu hay tiền mặt vì đều có mặt ưu và nhược riêng.
Trong trường hợp tốt nhất, có thể đặt niềm tin với DN chi trả cả 2 hình thức, bạn vừa có thu nhập và DN vẫn phát triển mở rộng.
Cách tính giá điều chỉnh tại ngày GDKHQ
Công thức tổng quát:
Trong đó:
P: Giá hiện tại
P_dc: Giá điều chỉnh
P_ph: Giá cổ phiếu phát hành thêm
m: Tỷ lệ cổ phiếu phát hành thêm
n: Tỷ lệ trả cổ tức bằng cổ phiếu (hoặc cổ phiếu thưởng)
D: cổ tức bằng tiền mặt
Ví dụ: Giả sử cổ phiếu ABC có giá đóng cửa 7/1/2022 là 30.000 đ/cổ phiếu. Ngày 8/1/2022 là ngày giao dịch không hưởng quyền (GDKHQ) cổ phiếu ABC với các quyền sau:
- Cổ tức bằng tiền tỷ lệ 15%/mệnh giá: tương đương 1.500đ/cổ phiếu
- Cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 100:10 (hay 10%)
- Phát hành thêm cổ phiếu với tỷ lệ 100:20 với mức giá 20.000đ/cổ phiếu
- Khi đó, giá tham chiếu của cổ phiếu XYZ tại ngày 8/1/2022 sẽ được tính như sau:
Cách tính thuế thu nhập từ cổ tức
Khi nhận cổ tức bằng tiền mặt, nhà đầu tư sẽ phải khấu trừ thuế thu nhập 5%. Nếu DN trả cổ tức 500 đồng/cp, NĐT sẽ chỉ nhận được 475 đồng/cp.
Khi nhận cổ tức trả bằng cổ phiếu, nhà đầu tư không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Chỉ khi thực hiện quyền chuyển nhượng cổ phiếu mới phải kê khai thuế thu nhập cá nhân mức khấu trừ 5%.
Nên mua cổ phiếu trước hay sau khi chia cổ tức?
Theo ý kiến từ chuyên gia, mua cổ phiếu trước hay sau khi chia cổ tức không quan trọng mà phụ thuộc vào chiến lược đầu tư, giá trị nội tại DN và xu hướng thị trường.
Đầu tư cổ phiếu theo cổ tức là chiến lược an toàn đối với các nhà đầu tư dài hạn. Tuy nhiên, đối với NĐT ngắn hạn khi DN chia cổ tức, nhất là cổ tức bằng cổ phiếu, sẽ không mang lại giá trị lợi nhuận cao.
—
Bài viết trên Money Studio đã giải thích cho bạn về khái niệm cổ tức là gì, điều kiện, hình thức chi trả và các công thức tính liên quan.
Hy vọng đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan và góp phần đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn.
Đọc thêm bài viết:
Phiên giao dịch chứng khoán? Quy định thời gian giao dịch
Cách mở tài khoản chứng khoán? Và lưu ý khi mở tài khoản
So sánh phí giao dịch chứng khoán các công ty 2023
Thị trường chứng khoán là gì? Đặc điểm và phân loại
Cách mua cổ phiếu: Bước đi chập chững cho người mới đầu tư
Quỹ mở là gì? Giải thích chi tiết cho người mới đầu tư
Quỹ đầu tư là gì? Những điều cần biết trước khi bạn đầu tư
Phát hành cổ phiếu là gì? Điều kiện nào để phát hành cổ phiếu?
Hướng dẫn cách rút tiền từ tài khoản chứng khoán
Hướng dẫn mở tài khoản chứng khoán TCBS và VPS 2023
Trả cổ tức bằng cổ phiếu? Và cổ phiếu hay tiền mặt sẽ có lợi hơn?
Cách thực hiện quyền mua và chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu?
Cổ phiếu thưởng là gì? Đặc điểm và ý nghĩa của cổ phiếu thưởng
Trả cổ tức bằng tiền mặt là gì? Hướng dẫn cho người mới
Ký quỹ là gì? Quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia ký quỹ
Chỉ số RSI là gì? Cách sử dụng RSI trong chứng khoán 2023
ROA là gì? Cách tính và chi tiết ứng dụng ROA trong đầu tư
ROE là gì? Cách tính và chi tiết ứng dụng ROE trong đầu tư
Cách nạp tiền vào tài khoản chứng khoán cho người mới
Các chỉ báo chứng khoán cơ bản cho nhà đầu tư mới 2023
Phân tích kỹ thuật chứng khoán: Hướng dẫn tổng quan 2023
Lạm phát là gì? Nguyên nhân, ảnh hưởng của lạm phát 2023
