Sau xung đột giữa Nga và Ukraine, giá phân bón trên toàn cầu trong nửa đầu năm 2023 đã liên tục tăng cao và thiết lập các kỷ lục mới. Tuy nhiên, thị trường phân bón trong quý III đã trở nên trầm lắng và ảm đạm hơn.
Theo số liệu từ trang web Investing tính đến ngày 24/8, giá ure dạng hạt FOB Trung Đông đã giảm xuống còn 398 USD/tấn, giảm 57% so với mức cao nhất là 929 USD/tấn vào tháng 11/2021. Mức giá này cũng tiệm cận với mức giá trước năm 2021.
Báo cáo triển vọng ngành phân tích của CTCP Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho biết, nguồn cung phân bón trên toàn thế giới trong năm 2023 sẽ dồi dào hơn nhờ việc Trung Quốc và Nga dỡ bỏ hoặc gia tăng hạn ngạch xuất khẩu phân bón. Ngoài ra, một số nhà máy mới ở Ấn Độ, Nigeria, Brunei, Nga và Trung Quốc sẽ đi vào hoạt động cuối năm 2023, tạo thêm nguồn cung cho thị trường.
Tuy nhiên, đối với thị trường Việt Nam, BVSC đánh giá năm 2023 sẽ là một năm khó khăn với xuất khẩu phân bón, vì giá phân bón giảm xuống mức thấp, khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn với hàng tồn kho.
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong 7 tháng đầu năm, lượng phân bón xuất khẩu đạt gần 942.576 tấn, với kim ngạch hơn 391 triệu USD, giảm 15% về lượng và giảm 46% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2022. Trung bình trong 7 tháng đầu năm nay, giá xuất khẩu phân bón đã giảm 36% so với cùng kỳ năm 2022, xuống còn 417 USD/tấn.
Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam (FAV), ông Phùng Hà, cho biết thị trường phân bón trong nước đang ở mức thấp điểm, do đó các doanh nghiệp đang cố gắng tăng cường xuất khẩu.
“Giá phân bón nói chung, và ure nói riêng, giảm xuống chủ yếu là do nguồn cung từ Trung Quốc – một trong những quốc gia sản xuất phân bón hàng đầu mở cửa sau giai đoạn đóng cửa do dịch COVID-19 và các hạn chế xuất khẩu”, ông Phùng Hà nói.
Phó Chủ tịch FAV cho rằng giá phân bón xuất khẩu trong 5 tháng cuối năm 2023 có thể tăng nhẹ, nhưng không đạt mức cao như năm 2022, trừ khi có những tình huống bất ngờ như xung đột chính trị.
CTCP Chứng khoán SSI cũng đưa ra nhận định không lạc quan về xuất khẩu phân bón, cho rằng tiềm năng xuất khẩu ure của các nướcGiá phân bón xuất khẩu khó cao như mặt bằng năm 2022.
Tại thị trường trong nước, CTCP Phân bón Dầu khí Cà Mau (Đạm Cà Mau) cho biết hiện tại nguồn cung ure đang dư thừa. Tổng công suất sản xuất phân đạm urê của 4 nhà máy thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) cho vụ Đông Xuân 2022-2023 đã đạt tới 2,5 triệu tấn/năm. Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ trong nước chỉ khoảng 1,6 – 1,8 triệu tấn/năm.
Giá phân bón có thể đã đạt mức thấp và khó giảm sâu hơn nữa. Do đó, công ty hy vọng rằng giá ure sẽ phục hồi từ nửa sau năm 2023.
“Theo dự báo, tình hình thời tiết trong năm 2023 sẽ thuận lợi cho canh tác nông nghiệp, đồng thời giá phân bón giảm cũng sẽ giúp tăng sức mua của người nông dân. Dự kiến nhu cầu tiêu thụ phân bón sẽ tăng trở lại trong quý II để phục vụ cho vụ Hè Thu”, báo cáo của Đạm Cà Mau nêu.
