ROE được xem là chỉ số đo lường để các DN cạnh tranh với nhau.
Một trong những câu nói của Warren Buffett là: “Một công ty tuyệt vời không cần phải là công ty lớn nhất. Mà đó là công ty đem lại nhiều giá trị nhất cho các cổ đông của họ”.
Để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, chỉ số ROE là một trong chỉ số quan trọng được sử dụng.
Hơn thế ROE giúp nhận biết lợi thế cạnh tranh của DN so với đối thủ khác trong ngành.
Bài viết này Money Studio sẽ hướng dẫn bạn chi tiết về khái niệm, công thức tính và ứng dụng chỉ số ROE khi đánh giá doanh nghiệp để đưa ra quyết định đầu tư chứng khoán.
Chỉ số ROE là gì?
ROE (Return On Equity) hay lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu là chỉ số đo lường mức độ hiệu quả của việc sử dụng vốn chủ sở hữu trong DN.
Hiểu đơn giản là trong đầu tư khi NĐT bỏ tiền vốn đang có để thành lập doanh nghiệp và sau một thời gian thu tiền lời, thì ROE là tỷ số của tiền lời/ tiền vốn đã bỏ ra.
NĐT chứng khoán rất quan tâm đến chỉ số ROE, vì họ mong số tiền đầu tư được DN sử dụng hợp lý. Bạn có thể xem chỉ số này là “sức khoẻ” của DN trên thị trường chứng khoán.
Công thức tính chỉ số ROE
Chỉ số ROE được tính theo công thức sau:
ROE = (Lợi nhuận sau thuế / Vốn chủ sở hữu) * 100%
Trong đó:
- Lợi nhuận sau thuế: Là lợi nhuận sau thuế sau khi lấy doanh thu trừ đi chi phí quá trình hoạt động.
- Vốn chủ sở hữu: Là nguồn vốn của chủ sở hữu DN.
Money Studio sẽ giới thiệu đến bạn 2 cách xác định chỉ số ROE:
Phương pháp 1: Thông qua báo cáo tài chính
Thông qua báo cáo tài chính DN, có thể biết được chỉ số ROE của công ty.
Bước 1: Xác định mức lợi nhuận sau thuế doanh nghiệp
Bước 2: Xác định mức vốn sở hữu xác định qua công thức:
Vốn chủ sở hữu bình quân = (Vốn chủ sở hữu đầu kỳ + Vốn chủ sở hữu cuối kỳ) / 2
Bước 3: Tính chỉ số ROE theo công thức đã cho
Phương pháp 2: Phương pháp thông qua dữ liệu có sẵn
Nhà đầu tư có thể tính chỉ số ROE thông qua thông tin có sẵn của các công ty đầu tư chứng khoán. Chỉ cần truy cập và tra cứu dữ liệu trên website công ty đó.
Ý nghĩa chỉ số ROE
Chỉ số ROE thể hiện: Với 1 đồng vốn chủ sở hữu bỏ ra thì sẽ thu về bao nhiêu đồng lợi nhuận.
Nếu chỉ số ROE duy trì ở mức cao thì có thể xem là dấu hiệu cho thấy vốn đang được sử dụng hiệu quả.
ROE của công ty nào cao nghĩa là họ có lợi thế thu hút nguồn đầu tư. Cho nên các DN trên sàn chứng khoán đều muốn để làm tăng chỉ số này.
Rất nhiều NĐT trên thị trường dựa vào chỉ số ROE để lựa chọn mã cổ phiếu.
Công ty có ROE âm hoặc cao bất thường được xem là cảnh báo. Hiếm gặp ROE âm mà DN vẫn tốt. Điều này do việc mua lại cổ phiếu từ dòng tiền DN làm mẫu số giảm đi kéo chỉ số ROE tăng.
Ngoài ra bạn có thể sẽ để ý thấy các thương hiệu lớn hoặc các lĩnh vực độc quyền thường được có chỉ số ROE rất cao.
Tuy nhiên, để có thể đưa ra kết luận ROE bao nhiêu là hợp lý thì cần phân tích sâu hơn.
Chỉ số ROE bao nhiêu là tốt?
ROE trung bình > 20% là điều kiện đủ được xem là tốt.
Một số lĩnh vực cần vốn cao thì mới có thể vận hành. Ngược lại cũng có lĩnh vực chỉ cần mức vừa hoặc thấp.
Chẳng hạn, với ngành như ngành hàng tiêu dùng sẽ có ROE thông thường ở mức 15.4%.
Với ngành công nghệ thông tin thì chỉ số ROE trung bình vào khoảng 22% hoặc lớn hơn.
ROE bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?
Để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến ROE cần dựa trên nhiều mô hình. Mô hình thông thường được sử dụng là Dupont.
Thông qua đánh giá mô hình Dupont thì có 3 yếu tố cấu thành là:
1. Tỷ suất của lợi nhuận ròng (TSLNR):
TSLNR = (Lợi nhuận sau thuế / Số doanh thu)
Qua chỉ số này có thể thấy lợi nhuận DN thu được từ đầu tư ban đầu.
Tỷ suất lợi nhuận tăng nghĩa là DN đã thu được khoản lợi nhuận cao.
2. Vòng quay của tài sản (VQTS):
VQTS = (Tổng doanh thu / Tổng tài sản)
Chỉ số này thể hiện DN sử dụng tài sản có hiệu quả hay không.
Nếu VQTS tăng thì nghĩa là doanh nghiệp đã thu lại được nhiều lợi nhuận hơn tổng tài sản đang có.
3. Đòn bẩy tài chính (ĐBTC):
ĐBTC = (Tổng tài sản / Vốn chủ sở hữu)
Chỉ số này thể hiện mối quan hệ tài sản và vốn sẵn có của DN. Khi ĐBTC tăng nghĩa là doanh nghiệp đã vay vốn ngoài nhiều trong quá trình hoạt động kinh doanh.
Hạn chế khi sử dụng chỉ số ROE
Khi ROE quá cao không phải là dấu hiệu tốt. Cho nên trong quá trình nghiên cứu về ROE, cần lưu ý cả các hạn chế của nó.
ROE có thể bị sai lệch, thay đổi do nhiều yếu tố như nợ vay lớn, lỗ trong dài hạn, mua lại của phiếu,…
Hạn chế khác là chỉ số ROE có thể loại trừ các tài sản vô hình khỏi VCSH. Nghĩa là các khoản mục phi tiền tệ như nhãn hiệu, bằng sáng chế, bản quyền. Do vậy ROE có thể có sự sai lệch.
Hoặc NĐT tính ROE khác nhau do sử dụng các thành phần khác nhau trong công thức, ví dụ: sử dụng VCSH trung bình hai kỳ, đầu kỳ, cuối kỳ,….
Dẫn đến việc ra quyết định đầu tư không nhất quán của từng nhà giao dịch.
Mối quan hệ giữa ROE và ROA
Có thể xem chỉ số ROA, ROE là một cặp bổ sung cho nhau. Mối quan hệ của 2 chỉ số này được thể hiện theo công thức sau:
Đòn bẩy tài chính = ROE / ROA = Tổng tài sản hiện có / Vốn của chủ sở hữu
Các nhà quản lý DN hoặc cổ đông có thể đánh giá khả năng sử dụng vốn trong hoạt động kinh doanh của DN.
- Khi đòn bẩy tài chính thấp cho thấy khả năng sử dụng vốn và sự phát triển DN rất tốt.
- Khi đòn bẩy tài chính cao cho thấy DN thường sử dụng nguồn vốn vay bên ngoài để kinh doanh. Dẫn đến nguồn vốn đầu tư của cổ đông gặp rủi ro cao hơn.
Theo quy chuẩn quốc tế, nếu DN có chỉ số ROE cao hơn 15%, và chỉ số ROA lớn hơn 7.5% thì thể hiện họ có đủ năng lực tài chính.
—
Chỉ số ROE được xem là chỉ số hữu ích cho bộ mặt của công ty. Đồng thời, ROE cũng phản ánh tính sử dụng vốn hiệu quả của Ban lãnh đạo.
Tuy nhiên việc đưa ra quyết định đầu tư chỉ dựa vào ROE là không đủ. Mà bạn cần xem xét các yếu tố khác.
Chỉ số ROE là một thước đo quan trọng nên cân nhắc trong quá trình tìm kiếm mã cổ phiếu để đầu tư.
Hy vọng bài viết của Money Studio đã giải đáp được những thông tin về chỉ số ROE.
Phiên giao dịch chứng khoán? Quy định thời gian giao dịch
Cách mở tài khoản chứng khoán? Và lưu ý khi mở tài khoản
So sánh phí giao dịch chứng khoán các công ty 2023
Thị trường chứng khoán là gì? Đặc điểm và phân loại
Cách mua cổ phiếu: Bước đi chập chững cho người mới đầu tư
Giảm phát là gì? Nguyên nhân & ảnh hưởng của giảm phát
Quỹ đầu tư là gì? Những điều cần biết trước khi bạn đầu tư
Quỹ mở là gì? Giải thích chi tiết cho người mới đầu tư
Quỹ đóng là gì? Giải thích chi tiết cho người mới đầu tư
Chu kỳ kinh doanh là gì? Nắm bắt để tối ưu hóa khoản đầu tư
Chia tách cổ phiếu là gì? Mục đích và hình thức chia tách CP
Chỉ số ROS là gì? Cách tính và ứng dụng đầu tư chứng khoán
Quỹ ETF là gì? Có phải là cơ hội đầu tư sinh lời an toàn?
Chỉ số ROS là gì? Cách tính và ứng dụng đầu tư chứng khoán
Chỉ số RSI là gì? Cách sử dụng RSI trong chứng khoán 2023
ROA là gì? Cách tính và chi tiết ứng dụng ROA trong đầu tư
Các chỉ báo chứng khoán cơ bản cho nhà đầu tư mới 2023
Lạm phát là gì? Nguyên nhân, ảnh hưởng của lạm phát 2023
Cổ phiếu GAS: Phân tích – Nhận định – Xu hướng cổ phiếu
